Bazı kıtalar, diğer kıtalardan daha fazla dile sahipler
Hiçbir kıta, konuşulan dil sayısındaki çeşitlilik bakımından eşit değildir. Asya, istatistiklere 2,301 dil ile liderlik ederken, Afrika onu 2,138 dil ile yakından takip ediyor. Pasifiklerde 1.300 civarı ve Kuzey ve Güney Amerika’da 1,064 dil vardır. Avrupa, barındırdığı çok sayıdaki ulus devletlere rağmen, sadece 286 tane dil ile sıralamanın en dibinde.
Bunlar ise en çok konuşulan anadillerden bazıları
Çince, Kuzey Hindistan’dan aynı dil ailesine sahip olan Hintçe ve Urduca tarafından takip edilerek, diğer bütün dillerden daha fazla anadil konuşanına sahiptir. Daha sonra ise 527 milyon anadil konuşanı ile İngilizce geliyor. Arapça, İspanyolcadan neredeyse 100 milyon daha fazla anadil konuşanı tarafından kullanılıyor.
Bu sayılar çok büyüleyici çünkü Dünya nüfusunun üçte ikisinin, sadece 12 anadili paylaştığı gerçeğini yansıtıyorlar. Bu sayılar, 15 yıl boyunca yapılan bir araştırmayı yönetmiş, Düsseldorf Üniversitesi’nden Ulrich Ammon tarafından yakın bir zamanda yayınlandı.
Merkezî İstihbarat Teşkilatı’nın Gerçekler Kitabındakilerle karşılaştırıldığında, Ulrich Ammon’un sayıları şaşırtıcıdır. Merkezî İstihbarat Teşkilatı’na göre, İspanyolca Dünya nüfusunun %4.85’i tarafından konuşuluyor ve Dünya nüfusunun %4.83’ü tarafından konuşulan İngilizce’den bile daha yaygındır. Ancak, Merkezî İstihbarat Teşkilatı’nın sayıları sadece ilk anadilleri kapsıyor. Birçok insan iki dillidir ve İspanyolca onların ilk anadiliyken, İngilizce ikincisi olabilir. Ammon, hem ilk hem de ikinci anadilleri sayıyor.
Bütün Brezilyalılar anadil konuşanları olmadığından ötürü Portekizce için sayılar diğer kaynaklardan daha azdır. Bazıları Korece ve Pencapça’nın listede gözükmemesine şaşırmış olabilir: Aslında, iki dil de İtalyanca kadar yaygın konuşulmaktadır.
Bu harita en çok ve en az dil çeşitliliğe sahip olan ülkeleri gösteriyor
Örneğin, Kamerun’da rastgele iki kişi seçerseniz, bu kişilerin farklı anadillere sahip olmalarının olasılığı %97’dir. Birleşik Devletler’de bunun yaşanma olasılığı sadece %33’tür.
Birçok popüler dil, birden fazla ülkede konuşuluyor
İngilizce, Fransızca ve İspanyolca’nın dünyanın en yaygın dilleri olmalarındaki sebep, milletlerin oluştukları yerlerdeki imparatorluk geçmişleridir.
İngilizce geniş çapta resmi bir dil olarak konuşuluyor
Ancak, bir ülkede resmi dil olarak İngilizce’nin olup olmaması, gerçekte vatandaşlarının birbirleriyle nasıl anlaştıkları hakkında çok az belirtir. Yukarıda belirtilen milletlerden bazılarının sadece küçük bir azınlığı İngilizce’yi anadil olarak öğrenmiştir.
Ancak, çoğu dil sadece bir avuç insan tarafından konuşulmaktadır ve Dünyadaki dillerin yarısının bu yüzyıl sonunda yok olacak olmasının sebebi budur
Dünya nüfusunun neredeyse % 3’ü, bugün konuşulan bütün dillerin %96’sını
konuşuyorlar. Dünyadaki bütün dillerden 2,000 tanesinin 1,000’den daha az anadil konuşanı vardır.
Bunun sonucunda, UNESCO’nun yukarıdaki haritada betimlediğimiz tahminine göre, dünyada konuşulan dillerin yarısına yakını yüzyılın sonuna kadar yok olacaklar.
Dilsel yok oluş, bazı ülkeleri ve bölgeleri diğerlerinden daha sert bir şekilde vuracak. Birleşik Devletlerde, yok olma tehlikesindeki diller, yerlilerin ayrılmış bölgelerinin Ortabatı’da olması gibi, öncelik olarak batı kıyılarda konumlanmıştır.
Küresel oranda, Amazon Yağmur Ormanları, Sahra Altı Afrika, Okyanusya, Avustralya ve Güneydoğu Asya en fazla dili kaybedecekler.
Bu çizelge, tüm dünyada dil öğrenen ne kadar insan olduğunu gösteriyor
İngilizce anadil konuşanı sayısı olarak geride kalsa da, açık arayla dünyada en yaygın olarak öğrenilen dildir. Özet olarak, İngilizce’yi Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Japonca, Almanca ve Çince’nin toplamından daha fazla insan öğreniyor.
Bazı diller de son zamanlarda dikkat çekmişlerdir: 1990 ve 2013 yılları arasında Çince öğreten Birleşik Devletler üniversitelerinin sayısı, dili daha ulaşılabilir yaparak, %110 artmıştır. Bu sırada, Rusça üniversite kurslarının sayısı da %30 azalmıştır.
Bazı dil yetenekleri diğerlerinden daha kârlıdır. M.I.T. bilim insanı Albert Saiz’a göre, eğer Almanca konuşabiliyorlarsa, Amerikalılar kariyerleri boyunca ekstra $128.000 kazanabilirler. Örneğin Almanca, mali açıdan Fransızca’nın en az iki katı, İspanyolca’nın neredeyse 3 katı kadar daha değerlidir.
Yazarlar: Rick Noack – Lazaro Gamio
Çeviren: Ergin Yalçın
Editör: Ozan Kaşkaya
Kaynak: https://www.independent.co.uk/news/world/the-worlds-languages-in-seven-maps-and-charts-a6791871.htm
Dokuz Eylül Üniversitesi Çeviri Topluluğu 
Yorum bırakın